SAJARAH MARGAHAYU
Numutkeun Kamus Basa Sunda R.A. Danadibrata, kecap Margahayu téh mangrupa
ringkesan tina kecap “marga rahayu”, jalan, lantaran jadi rahayu. Margahayu
mangrupa hiji wewengkon nu
aya di Kabupatén Bandung, Provinsi Jawa Barat. Ieu wewengkon raket pisan jeung sajarah,
lantaran harita dina mangsa kolonial
kungsi ditempatan ku para panjajah
Walanda, tuluy ku Jepang.
Nalika
mangsa kolonial
Walanda saenyana mah
ngaranna téh Bumi Margahayu. Asal-usul
kecap Margahayu sorangan miboga harti
warga anu ngahiji, ngabeungkeut, sabilulungan pikeun gotong royong dina
ngalaksanakeun rupa-rupa kagiatan. Baheula mah Margahayu asupna ka Kecamatan Dayeuhkolot, hal éta lantaran wewengkon Margahayu téh kacida legana. Nalika taun 1982 aya pemekaran désa jadi 3 wewengkon, nya éta désa Margahayu Selatan,
Margahayu Tengah, jeung Margahayu Utara. Tuluy dina taun 1992 robah jadi Kecamatan Margahayu.
Bumi Margahayu nu legana kurang leuwih 385
Ha dina mangsa kolonial
Walanda, saenyana mangrupa pakampungan nu di sabudeureunana dilingkung
ku leuweung, sawah jeung
kebon nu loba dipelakan ku rupa-rupa pepelakan samodél paré, sayuran, sampeu, hui, jagong, jsb. Dina mangsa harita, wewengkon Margahayu téh hawana pohara tiisna, tur ngeunaheun lantaran di sabudeureunana
loba ku pepelakan kalayan masih aya kénéh leuweung geledegan. Masarakat Margahayu
dina mangsa harita lolobana ngagem agama Islam.
Hal ieu bisa dibuktikeun ku lobana masjid, mushola, pasantrén, kyai, jeung
tokoh agama, nu kiwari bisa katitén
sajarahna. Masarakat di dinya ogé teu poho mikanyaah katut mikareueus kana seni budaya Sunda. Lantaran
sok loba kadéngé sora gamelan nu keur ditabeuh. Salian
ti éta, aya ogé pagelaran
wayang golék, ngibing ketuk tilu nu dimekarkeun jadi “Jaipongan” nu kawéntar tepi ka luar Bandung. Walanda
harita kataji pisan ku kaonjoyan Bumi Margahayu, tepi ka dina taun 1938 Pamaréntah Walanda meuli daérah Margahayu
pikeun dijadkeun Kota Paris di wewengkon Bandung Kulon. Harita Pamaréntah
Walanda meuli taneuh Margahayu ngaliwatan perantara, nya éta Kepala Désa
nu harita mah disebutna “Juragan Lurah”. Hargana rupa-rupa numutkeun kaayaan
jeung kelasna dina mangsa harita. Aya nu 0,5 gulden tepi ka 3 gulden. Sababaraha kampung anu dibeuli ku pamaréntah Walanda, diantarana Kampung Cédok, Paguyuban Badak, Cibadak, Cibodas, Pasantrén, Cikahyangan,
Renggaswates, Cimariuk, Masara, Cembul, Bantar Muncang, Leuwi Korod jeung
Cilisung. Pikeun ngarobah daérah tani jadi kota élit dina mangsa harita.
Walanda ngawangunna maké rupa-rupa pakakas modérn. Dina
taun 1942 pangwangunan kota Paris-na Indonesia dimimitan. Harita Walanda nyieun tempat
pikeun nyimpen pakakas-pakakas jeung bahan wangunan, tuluy ngadegkeun bédéng-bédéng di Kampung Cédok jeung sabudeureunana. Ngan hanjakal éta rarancang teu tulus kacumponan lantaran harita Jepang geus ngajajah
Indonesia kalayan ngawasa. Ngaran Margahayu gé dipatalikeun jeung Pangwangunan Pangkalan
Udara Lanud Sulaiman nu disiapkeun Jepang
pikeun nyanghareupan Perang Dunia.
Margahayu dina mangsa kiwari geus mangrupa dayeuh nu modérn. Hal ieu bisa dibuktikeun
yén ayeuna di Margahayu geus teu mangrupa leuweung geledegan deui, tapi geus jadi dayeuh
nu dilingkung ku wangunan modérn nu heurin ku tangtung, pangpangna mah di sabudeureun Sayati.
Geus jauh pisan tina kaayaan mangsa kolonial Walanda nu dilingkung ku leuweung jeung pasawahan.
Margahayu ayeuna asupna ka wewengkon Kabupatén Bandung, Provinsi Jawa Barat.
Ieu sawatara data wilayah administrasi (homografi) wewengkon Margahayu:
1. Kota/Kabupatén : Kab.Bandung
2. Ibu Kota Kab : Soréang
3. Kacamatan : Kacamatan Margahayu
4. Ibu Kota Kec : Sukaménak
5. Basa Wewengkon : Basa Sunda
6. Luas Wilayah : ± 1.025,369 Ha
7. Ngawengku 4 Desa/1 Kelurahan (Desa Sayati,
Sukamenak, MarSel. MarTeng, jeung Kel.Sulaiman)
8. Jumlah Penduduk 114.014 urang
Lalaki : 58.478 urang
Awéwé: 55.536 urang
Jumlah KK : 28.338 KK
Ku kituna
urang kudu reueus kana wewengkon séwang-séwangan, hususna nu beunghar ku
ajén-inajén sajarah.
***
Tidak ada komentar:
Posting Komentar