BABALIK PIKIR
Handapeun
iuh-iuh tangkal kérsen nu keur sumedeng baruahan, Bah Amin diuk nyanghunjar
bari teu weléh gegeber ku dudukuy samakna, tuda poé keur meujeuhna panas
mentrang-mentring. Di dinya, manéhna ngadon reureuh sanggeus nanggung sampeu ti
kebonna. Katémbong késang ngagarajag dina kulitna nu geus paréot, urat-urat
leungeunna katingali mani raranteng. Gigireunana katémbong aya rancatan
disarandékeun kana tangkal kérsen, carangka dua siki nu metet ku sampeu, sarta
salang nu disina ngagapuy kana taneuh.
“Mana
teuing bakal mucekilna peuyeum téh, sampeuna gé mani loba ayeuna mah,” ceuk Bah
Amin bari pinuh ku pangharepan.
Keur
kitu, ngadadak ku Bah
Amin kadéngé sora tan
katingalan, kawas paguneman nu teu katingali jirimna. Sanggeus hantem dilieukan
dilelekan, horéng éta sora téh bijilna ti rancatan, salang, carangka, jeung
sampeu gigireunana.
“Aéh,
geuning nu bieu nyoara téh aranjeun opatan!” ceuk Bah Amin.
“Bener,
nya kuring pisan,” ceuk rancatan, salang, carangka, jeung sampeu mani rampak.
“Naha
naon nu ku aranjeun tadi diobrolkeun téh?” Bah Amin panasaran pisan.
“Hih,
tangtuna gé ngalibetkeun anjeun,” rancatan mangnémbalankeun nu séjénna. “Kieu
sabenerna, kapan urang téh geus lila pisan babarengan, lain?”
“Teu
salah deui, aranjeun geus satia mantuan kuring nanggung sampeu sakitu lilana.
Palebah dieu, kuring nganuhunkeun pisan,”
“Keun
sual éta, ayeuna mah kuring hayang nepikeun katugenah
nu salila ieu ukur disidem digayem dina kereteg jeung angen-angen,” ceuk
rancatan deui.
“Heug,
pok geura caritakeun hiji-hiji!”
“Sabenerna
awak kuring téh mindeng
karasa cangkeul jeung nyeri alatan unggal poé dipaké muntang ku salang jeung
carangka, tur momot carangka téh aya di tengah awak kuring nu tuluy ditanggung kana taktak
anjeun. Ku kituna, ti semet ayeuna kuring ménta eureun tina nanggung carangka,
jeung sampeu.” ceuk rancatan daria
pisan.
“Geus
kaharti omongan anjeun, rancatan. Ayeuna kuring hayang ngadéngé ti anjeun,
salang!” ceuk Bah Amin ka salang nu ngagapuy kénéh kana taneuh.
“Teu
jauh béda, kuring gé remen ngarasa nyeri awak, da unggal poé dipanteng dibatek keur
nanggung carangka jeung sampeu. Cara rancatan baé, kuring ménta eureun nanggung
carangka, jeung sampeu.” ceuk salang.
“Kaharti
pisan, salang,” ceuk Bah Amin bari unggut-unggutan. “Ayeuna bagéan anjeun,
carangka!”
“Kuring
ménta eureun tina dieusian ku sampeu. Cindekna mah mundur tina digawé jeung
anjeun. Marukan
teu cangkeul jeung beurat kitu awak kuring dieusian ku sampeu tepi ka mucung?
Jaba bari gugulayunan dikaitkeun kana salang!” omong carangka.
“Ngan
sakitu baé, carangka?” Bah Amin nalék.
“Saheulaanan
mah cukup.” témbal carangka
“Panungtung,
bagéan anjeun nu nyarita, sampeu!” ceuk Bah Amin ka sampeu nu patétéép dina
carangka.
“Anjeun
mah moal ngarasakeun kumaha ripuhna kuring patutumpuk dina carangka, komo deui
nu panghandapna mah. Katambah kuring geus ngimpleng bakal pohara nyerina kulit
kuring dipesék disisit, tuluy dikumbah, diseupan, dipurulukan ragi, tepi ka
didahar ku manusa cara babaturan kuring. Ayeuna kénéh kuring ménta mundur tina
digawé jeung anjeun. Kitu lain, dulur-dulur?” ceuk salasahiji sampeu nu
pangkolotna.
“Bener,
bener, bener!” ceuk sampeu nu séjénna mani sahéng.
“Aranjeun
opatan geus pada-pada kabagéan nyarita. Ayeuna kari kuring nu nyarita, lain?” ceuk Bah Amin.
“Nya
kitu pisan,” ceuk rancatan.
“Aranjeun
opatan sarua pada-pada geus ngedalkeun
katugenah alatan capé dibawa nanggung sampeu jeung kuring. Heug, paménta aranjeun
opatan ku kuring bakal ditedunan. Tapi saméméh kitu aya saratna,”
“Naon
saratna?” ceuk salasahiji sampeu giak pisan.
“Saratna,
kuring ménta aranjeun pikeun nu pamungkas mantuan kuring nanggung sampeu ka
imah Cép Adun. Kumaha kira-kirana?”
Rancatan,
salang, carangka, jeung sampeu kadéngé patingkecewis ngabadamikeun. Teu lila
pok sampeu nu pangkolotna nyarita.
“Heug
atuh, ngan kahadé anjeun ulah jalir kana jangji.”
“Sing
percaya, moal jalir kuring mah.”
Gap
Bah Amin kana rancatan, tuluy salang hiji-hiji dikaitkeun kana tungtung
rancatan hareup jeung tukang. Tuluy rancatan téh ditanggung. Leumpangna rumanggieung bari nanggung
sampeu téh, da puguh geus sakitu kakolotanana.
Barang
nepi ka imah Cép Adun, kasampak aya keur ngabaheuhay dina korsi di tepas. Sanggeus
Bah Amin sidik éta téh Cép Adun, cag baé tanggunganana diécagkeun.
“Punten!”
ceuk Bah Amin rada bedas.
“Mangga,”
témbal Cép Adun bari nyampeurkeun. “Aya
naon, Bah?” omong Cép Adun deui.
“Abah
téh hoyong karaosan sampeu ku Cép
Adun. Tah, ieu sampeuna dua carangka,”
“Ah,
keur naon? Da teu beuki kuring mah. Dina ku kuring dijualna gé iraha teuing
sampeu hargana mahal?” témbal Cép Adun bari nyeuneu. “Mending gé piceun baé ka
walungan jeung tanggunganna, da euweuh gunana!”
Rét
Bah Amin kana tanggungan sampeu. Katémbong rancatan, salang, carangka, jeung
sampeu pohara ambekeunana ka Cép Adun, tepi ka tanggungan sampeu téh oyag, méh baé sampeu nu dua carangka téh bahé.
Ngan hadéna sampeu nu pangkolotna nyarita ka
Bah Amin kalawan titih-rintih.
“Hampura
kuring jeung nu séjénna. Geuning leuwih peurih karasana disapirakeun ku batur
batan nyareri awak balas mantuan
anjeun. Leuwih hadé hirup aya mangpaatna keur
batur najan capé jeung peurih gé. Ti semet ayeuna, kuring,
carangka, salang, jeung rancatan jangji moal rék eureun kumawula ka anjeun.”
Paroman Bah Amin katingali
marahmay, tuluy imut ngagelenyu, leleb pisan.
***
Mangle No. 2368
Nu nulis,
Mahasiswa
Jurusan Pendidikan Bahasa Daerah UPI
Tidak ada komentar:
Posting Komentar